AÇIK HAVZA
Sularını denize veya okyanusa ulaştırabilen akarsu havzaları
AÇISAL HIZ
Dünyanın, günlük hareketi sırasında birim zamanda taradığı açıyı ifade eder. Açısal hız her yerde aynıdır.
AFEL
Dünyanın güneşe en uzak olduğu tarih
AGİK
Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı
AĞIL
Davarların barındırıldığı, üstü açık çitle çevrili yer.
AĞIZ
Akarsuyun denize ulaştığı yer
AKARSU REJİMİ
Akarsu yatağından su miktarının bir yıl içinde gösterdiği değişim
ALBEDO
Bir yüzey üzerine gelen ışının yansıyan ışına oranı
ALİZE
30° enlemlerinden Ekvatora doğru esen sürekli rüzgarlar
ALPİN ÇAYIR
Yüksek dağlar üzerinde sürekli yeşil kalan bitki topluluğu
ALÜVYON
Akarsuların taşıdığı malzeme
ANEMOMETRE
Rüzgar hızını ölçen alet
ANIZ
Ekin biçildikten sonra tarlada kalan sap
ANTEN
Radyo dalgalarını yada başka enerji sinyallerini gönderip almaya yarayan metal aygıt
ANTİKLİNAL
Kıvrımlı dağın yükselen kısmı
ANTREPO
Ticari malların belli bir süre için korunduğu yer, depo
ANTROPOJEN BOZKIR
İnsan tarafından orman örtüsünün tahrip edilmesi sonucu oluşan bozkır
APEC
Asya - Pasifik Ekonomik İşbirliği
AR -GE
Araştırma - Geliştirme
ARKTRİK BÖLGE
Kuzey kutup bölgesi
ASİMİLASYON
Farklı kültürlerin başka bir kültür içinde eritilmesi
AŞIRI NÜFUSLANMA
Bir yerdeki ekonomik kaynakların nüfusa göre yetersiz olması, ekonomik kaynakların nüfusun ihtiyaçlarını karşılayamaması.
ATLAS
Haritalar takımı
ATOL
Mercan adası
AVRO
Avrupa Birliği ülkelerinin para birimi
AVRUPA BİRLİĞİ
Avrupa topluluğunun 1993' den sonraki adı
AYDINLANMA ÇEMBERİ
Gece ile gündüzü ayıran çember.
AYSBERG
Su içinde yüzen buzdağı
BAĞIMLI NÜFUS
Çalışma çağı dışında kalan nüfus
BAKI
Güneşe dönük olma, güneşe bakma durumu
BANLİYÖ
Büyük bir şehrin çevresindeki yerleşim alanları
BARKAN
Hilal biçimindeki kum birikintisi
BDT
Bağımsız Devletler Topluluğu
BEŞERİ
İnsanla ilgili olan.
BEYİN GÖÇÜ
Yetişmiş nitelikli ve eğitimli nüfusun daha iyi çalışma ve yaşama koşulları nedeniyle dışarıya göç etmesi
BİOMAS ENERJİ
Bitkisel ve hayvansal ürünlerden elde edilen enerji
BİYOCOĞRAFYA
Canlılar coğrafyası
BOĞAZ
Dar, dik yamaçlı vadi veya iki denizi birbirine bağlayan su yolu
BOYUN
İki zirve arasında, dağın en alçak kesimi
BOZKIR
Kurak ve yarı kurak bölgelerin kısa boylu ot örtüsü
BULVAR
Ortasında ya da kenarlarında ağaç ve çimen kaplı bir şerit bulunan geniş cadde
BUZUL
Bir yamaçtan aşağı yavaşça hareket eden kalın buz tabakası
CEPHE
Farklı karekterdeki hava kütlelerinin karşılaştığı alan
CEZİR
Gelgit sırasında deniz çekilmesi
CHARTER TAŞIMACILIĞI
Düzenli uçuşlara bağlı olmayıp, yolcu isteğine bağlı olarak yapılan dolmuş uçak yolcu taşımacılığı
ÇELTİK
Pirinç yetiştirilen sulak tarla
ÇERNOZYOM
Kara toprak
ÇİZGİSEL HIZ
Dünyanın, günlük hareketi sırasında birim zamanda Güneş önünden geçen yeryüzündeki mesafeyi ifade eder. Çizgisel hız Ekvatordan kutuplara doğru azalır.
DALGAKIRAN
Limanları dalgalardan koruyan uzun setler
DAVAR
Koyun keçi gibi küçükbaş hayvanlara verilen ad
DEBİ (Akım)
Akarsuyun taşıdığı su miktarı
DELTA
Akarsuların denize ulaştığı yerde denizi doldurarak oluşturduğu üçgen görünümlü ova
DEMOGRAFİ
Nüfus bilimi
DEVAÜLE ETMEK
Bir ülke parasının diğer ülke paraları karşısındaki değerini düşürmek
DIŞ TİCARET AÇIĞI
İthalatın ihracattan fazla olması
DİASPORA
Etnik yada dinsel toplulukların asıl topraklarının dışına dağılması
DOLİN
Karstik aşındırma şekli, koyak
DOLU
Yağmur gibi gökyüzünden düşen küçük buz topları
DOLUNAY
Ay' ın dünyadan görülen yüzünün tümüyle aydınlık olması
DÖVİZ
Yabancı ülke parası
DRENAJ
Topraktaki fazla suların akıtılması
EKİNOKS
Gece gündüz eşitliği (21 Mart - 23 Eylül)
EKLİPTİK
Yörünge düzlemi
EKOCOĞRAFYA
Ekolojiye coğrafi yöntemle yaklaşım, ekolojik coğrafya
EKOLOJİ
Çevre bilimi
EKOSİSTEM
Belli bir alanda yaşayan ve birbiriyle etkileşim içinde olan canlı topluluğu
EKSEN
Dünya' nın yada başka bir gök cisminin merkezinden geçen ve bir ucundan öbürüne uzanan hayali çizgi
EKÜMEN
Yerleşilmiş alanlar
ENDEMİK BİTKİ
Dünyanın sadece belli bir bölgesinde bulunan ve belirli iklim şartlarında yetişen başka yerlerde yetişmeyen bitki
ENTANSİF TARIM ( İntansif Tarım )
Modern yöntemlerle yapılan verimi yüksek tarım
ENTEGRASYON
Yabancıların kültürel özelliklerini yitirmeden başka toplumlarla bütünleşmesi
EPİROJENEZ
Kıta hareketleri
ERG
Afrika'da kumlardan oluşan çöllere verilen isim
EROZYON
Toprağın kemirilmesi, taşınması
ESTUAR
Gelgitin görüldüğü kıyılarda su basmasına uğrayan akarsu ağzı
EVRİM
Zaman içinde değişme
FALEZ ( Yalıyar )
Kıyı dikliği, kıyı uçurumu
FAUNA
Hayvan topluluğu
FERİBOT
Arabalar veya vagonlar ile içindeki yolcuları bir yakadan ötekine geçiren gemi
FİYORD
Buzul aşındırması sonucu oluşan vadilerin deniz suları altında kalmasıyla oluşan girintili çıkıntılı kıyı
FİZİKSEL PARÇALANMA
Fiziksel(mekanik) parçalanma: Sıcaklık farklarına bağlı olarak taşların ufalanması.
FLORA
Bitki topluluğu
FOSİL
Kayalar ve toprak içinde bulunan eski canlı kalıntıları
FRİGOFRİK
Soğutma özelliği olan, soğutucu
GAP
Güneydoğu Anadolu Projesi
GARİG
Akdeniz ikliminin doğal bitki örtüsü makilerin tahrip edildiği yerlerde ortaya çıkan bitki topluluğu
GAYZER
Fışkıran sıcak su kaynağı
GECE
Bir günün karanlık olan kısmı.
GECEKONDU
İzinsiz yapılan ve altyapı ihtiyaçları devlet tarafından karşılanmayan dar gelirli ailelerin yaşadığı barınak
GEÇİCİ YERLEŞME
Yılın belli bir süresi boyunca kullanılan yerleşim
GELGİT ( Medcezir )
Ay' ın çekimi nedeniyle deniz sularının kabarıp çekilmesi
GEOİT
Yer kürenin özgün şekli
GİDEĞEN
Bir gölün sularını dışarıya boşaltan akarsu
GLASYE
Buzul
GMT
Greenwich orta saati
GRABEN
Çöküntü hendeği
GRUP VAKTİ
Güneş batmadan önceki zaman.
GÜN
Dünyanın kendi etrafında dönerken bir turunu tamamladığı zaman.
GÜN DÖNÜMÜ
Mevsim başlangıçlarını ifade eden tarihler.
GÜNDÜZ
Bir günün aydınlık olan kısmı.
GÜNLÜK SICAKLIK FARKI
Gece ile gündüz sıcaklığı arasındaki fark.
HABİTAT
Bir canlının doğal yaşam ortamı
HAKİM RÜZGAR YÖNÜ
Bir yere yıl içinde rüzgarın en çok estiği yön.
HAMADA
Afrika'da taşlardan oluşan çöllere verilen isim
HARA
Hayvan soylarının iyileştirilmesi için kurulmuş çiftlik
HASAT
Tarım ürünlerinin toplanması yada biçilmesi
HEKTAR
10.000 m² 'ye eşit alan ölçüsü
HİDROELEKTRİK SANTRAL
Baraj göllerinden yararlanılarak elektrik enerjisi elde edilen santraller
HİDROSFER
Su küre
HİNTERLANT ( ARD BÖLGE )
Bir limanın hitap edebildiği veya limanla kara ve demiryolu bağlantısı olan bölge.
HORST
Çöküntü hendeklerinin kenarındaki yüksek yer
HÖRGÜÇ KAYA
Buzul aşındırmasıyla oluşan deve sırtına benzer kaya
IMF
Uluslararası Para Fonu
IŞIMA
Yeryüzünün, güneşten aldığı ısıyı geri vermesi
İHRACAT
Dış Satım
İMKB
İstanbul Menkul Kıymetler Borsası
İNLANDSİS
Karalar üzerinde yayılan örtü buzulu, inland:kara, is:buzul
İSKAN
Yerleşme
İSTİHDAM
Bir kimseyi bir işte çalıştırma, iş imkanı yaratma
İTHALAT
Dış alım
İZDÜŞÜM
Engebeler katılmaksızın hesaplanan alan.
İZOBAT
Eş derinlik eğrisi
İZOHİPS
Eş yükselti eğrisi
İZOTERM
Eş sıcaklık eğrisi
İZOYET
Eş yağış eğrisi
JEOMORFOLOJİ
Yer şekli bilimi
JEOPOLİTİK
Coğrafya koşullarına göre düzenlenen siyaset
JEOTERMAL
Sıcak su buharı
KABOTAJ
Bir ülkenin karasularında yük ve yolcu taşımacılığı hakkı
KALDERA
Volkan konilerinin patlaması ile oluşan çukurluklar
KALICI KAR ( Toktağan )
Yaz ve kış boyunca erimeden kalan kar
KALKER
Kireç taşı
KANAL
Akarsuları yada denizleri birbirine bağlayan, doğal yada insan yapısı su yolu
KANO
Kürekle kullanılan, dar, hafif ve küçük tekne
KANYON
Derin ve yamaçları çok dik vadi
KAPALI HAVZA
Sularını denize ulaştıramayan bölge
KAPIZ
Toroslarda dar ve derin vadi, kanyon
KARGO
Bir nevi paket ve yük taşımacılığı
KEİB
Karadeniz Ekonomik İşbirliği Bölgesi
KIRGIBAYIR
Sel suları ve akarsuların dilik dilik yardığı çıplak yamaçlar
KISTAK
Bir yarımadayı karaya bağlayan, iki yanı su ile çevrili dar kara parçası
KIYI
Deniz yada göl kenarı.
KİMYASAL ÇÖZÜNME
Nem ve yağışa bağlı olarak taşların çözünmesi.
KİT
Kamu İktisadi Teşekkülleri
KLİMATİZM
İklimden faydalanmaya dayalı turizm
KLİMATOLOJİ
İklim bilimi
KOPENHAG KRİTERLERİ
AB' ye yeni aday üyelerin uymakla yükümlü olduğu siyasi kriterler
KRATER
Yanardağın huni şeklindeki ağzı
KURU TARIM
Az yağışlı bölgelerde sulama olmaksızın yapılan tarımsal üretim
KUŞBAKIŞI GÖRÜNÜŞ
Haritaların tepeden bakılarak çizilmesini ifade eder.
LAGÜN
Deniz kulağı, kıyı gölü
LAPYA
Karstik kayaçlardaki küçük kanalcıklar
LATERİT
Nemli tropikal bölgelerin tuğla kırmızısı rengindeki verimsiz toprağı
LEJAND
Haritaların açıklama anahtarı
LİMNOLOJİ
Coğrafyanın gölleri inceleyen bilim dalı
LİTOSFER
Taş küre
LOKOMOTİF
Treni hareket ettiren motorun bulunduğu demiryolu taşıtı
LÖS
Rüzgarın taşıyıp biriktirdiği toprak
MAAR
Volkanik patlama çukuru
MAKİ
Akdeniz ikliminin bitki topluluğu
MAKROKLİMA
Büyük iklim alanı.
MANDIRA
Peynir, yoğurt ve tereyağı üretimi amacı ile yapılan ahır hayvancılığı
MEDYA
Gazete, dergi, televizyon, radyo, sinema ve internet gibi yazılı görsel, iletişim araçlarının tümü
MENDERES
Akarsuyun büklüm yaparak akması
MERA
Hayvan otlatılan yer, otlak
METALURJİ
Maetalleri işleyen sanayi kolu
METEOR ( Göktaşı )
Uzaydan dünya' nın yüzeyine düşen kütle
MİKRO KLİMA
Küçük iklim bölgeleri
MİKROKLİMA
Küçük iklim alanı.
MONOKÜLTÜR
Tek bir çeşit tarım ürününün geniş alanlarda üretilmesi, tek ürüne dayalı tarım
MOREN
Buzul taş
NADAS
Tarlanın bir yıl dinlendirilmesi
NAFTA
Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması
NARENCİYE
Turunç, limon, mandalina, greyfurt ve portakal gibi ürünlerin tümüne verilen ad, turunçgiller
NASA
ABD ulusal havacılık ve uzay dairesi
NAVLUN
Deniz taşımacılığı karşılığında alınan para
OBRUK
Karstik kayaçlardaki derin doğal kuyular
OECD
Uluslar arası İktisadi İşbirliği kalkınma örgütü
OKULLAŞMA ORANI
Okula devam eden nüfusun,okula devam etmesi gereken nüfusa oranı
OPEC
Petrol ihraç eden ülkeler örgütü
ORMAN SINIRI
Düşük sıcaklık veya yağış azlığı nedeniyle ormanın sona erdiği sınır
OROJENEZ
Dağ oluşumu
OTOYOL
Hızlı trafik akışı sağlamak amacı ile yapılan çift yönlü geniş yol
OZON TABAKASI
Atmosferin 20 - 25 yükseğinde yeralan ve morötesi ışınların büyük kısmını tutan tabaka
ÖĞLE
Bir boylamın tam güneşin karşısına geldiği an.
ÖLÇEK
Haritalardaki küçültme oranı.
PARATONER
Yıldırım savar
PATENT
Bir buluşun sahipliğini ve kullanımını koruyan belge
PENEPLEN
Yontularak düzleşmiş alan
PERİHEL
Dünyanın güneşe en yakın olduğu tarih
PEYZAJ
Görünüş
PLANKTON
Deniz suyuyla sürüklenen canlı kalıntıları
PLANÖR
Motorsuz, yalnız rüzgar yardımıyla uçan uçak
POLAR HAVA
Kutuplara yakın bölgelerin soğuk havası
POLEN
Bitkilerin çiçeklerinden çıkan toz şeklindeki tohum
POLYE
Karstik bölgelerdeki erime ovaları, gölova
POTAMOLOJİ
Coğrafyanın akarsuları inceleyen bilim dalı
PROFİL
Dış uzanış, dış görünüş
PROJEKSİYON
Harita çiziminde kullanılan yöntem.
RAFİNERİ
Ham petrolü işleyen ve farklı ürünlerini ayrıştıran tesis
RAFTİNG
Eğim kırıklıklarının fazla olduğu eğimli akarsularda şişme bot ve sallarla yapılan su sporu
RAKIM
Yükseklik
REG
Büyük Sahra Çölünün kuzeyideki ovalara verilen isim
REKOLTE
Bir arazide ekilen üründen elde edilen yıllık toplam tarımsal üretim
RELİEF
Yer şekli
RESİF
Deniz yüzüne çıkmış mercan kayalar
REZERV
Yeraltında bulunan sıvı, gaz ve katı yakıt, mineral ve doğal kaynakların kullanılabilir potansiyeli
RİCHTER ÖLÇEĞİ
Amerikalı Charles F.Richter' in depremlerin şiddetini ölçmek için geliştirdiği ölçek
SAĞANAK
Aniden bastıran şiddetli yağmur
SAVAN
Ağaçlı bozkır
SERA
Mevsim dışı sebze ve meyve yetiştirmek amacı ile yapılmış cam veya naylonla kapatılmış mekanlar
SERA ETKİSİ
Atmosferdeki gazların güneşten gelen enerjiyi emmesi sonucu atmosfer sıcaklığını artırması
SICAKLIK TERSELMESİ
Özellikle çukur bölgelerde alçak yerlerin daha yüksek yerlere nazaran soğuk olduğu atmosfer olayı
SİRK
Buz yalağı
SİSMOLOJİ
Deprem bilimi
SOLSTİS
Gün dönümü ( 21 Haziran - 21 Aralık )
SONAR
Ses dalgaları ve yankı aracılığıyla su altındaki cisimlerin yerini saptayan aygıt
SPEOLOJİ
Mağara bilimi
SULUSEPKEN
Karla karışık kısmen donmuş yağmur
SÜBVANSİYON
Devlet tarafından toplumun çeşitli kesimlerine yapılan maddi yardımlar
SÜPERNOVA
Çok büyük bir yıldızın, güneşten milyarlaca kez daha güçlü bir parlamayla patlaması
ŞELF
Denizlerin 200 m' ye kadar olan sığ yerleri
TABAN FİYAT
Resmi kuruluşlar tarafından bir ürün veya mala verilen en düşük değer
TABAN SEVİYESİ
Akarsuların deniz, okyanus ve göle döküldüğü en alçak seviye
TABAN SUYU
Yer altı suyu
TAN VAKTİ
Güneşin doğuş anı, gün ağarması
TAN VAKTİ
Gün ağarmadan önceki zaman.
TEFE
Toptan Eşya Fiyat Endeksi
TEKTONİK
Yer kabuğunun hareketi sonucu meydana gelen olaylar.
TENÖR
Maden cevheri içindeki saf metal oranı
TERMALİZM
Şifalı sulardan faydalanmaya dayalı turizm
TERMİK SANTRAL
Katı ve sıvı yakıtları yakarak elektrik enerjisi üreten santraller
TERMOMETRE
Sıcaklık ölçer
TOBB
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği
TOMBOLO
Karaya bağlanarak yarım adaya dönüşmüş ada
TOPOĞRAFYA
Yerşekli
TRANSİT
Gelip geçme
TRİKOTAJ
Örme işleri
TSUNAMİ
Deprem dalgası
TURBALIK
Tabanında çürümüş bitki artıklarından bir katmanın bulunduğu bataklık
TURFANDA
Mevsim başında ilk yetişen meyve veya sebze
TUTULMA
Güneş ışınlarının atmosferde uğradığı kayıp.
TÜFE
Tüketici Fiyat Endeksi
UZAY MEKİĞİ
Uzaya bir roketin sırtında fırlatılan ve insan taşıyan taşıt
VADİ
Akarsuların arazide açtıkları oluklar.
VAHA
Çölün su bulunan bölümlerindeki yerleşim alanı
VAROŞ
Şehrin dış mahallesi
VİYADÜK
Bir ırmak yada vadi üzerinden geçiş sağlayan yüksek kara yada demiryolu köprüsü
WHO
Dünya Sağlık Örgütü
WTO
Dünya Ticaret Örgütü
YAĞIŞ REJİMİ
Yağışların bir yıl boyunca mevsimlere veya aylara göre dağılışı
YAMAÇ
Eğimli yüzey.
YENİAY
Ay' ın dünyadan görülen yüzünün tümüyle karanlık olması
YILLIK SICAKLIK FARKI
En sıcak ay ile, en soğuk ay arasındaki sıcaklık farkı.
YOĞUNLAŞMA
Su buharının sıvıya dönüşme süreci
YÖRÜNGE
Bir gökcisminin başka bir gök cisminin çevresinde dolanırken izlediği yol
